Aansturing
Op een level 2/3 IC is de intensivist hoofdbehandelaar en procedureel verantwoordelijk voor goede werkafspraken met andere specialismen inclusief de insturende.
Continuiteit
De organisatie dient tegaranderen dat er voldoende medisch en verpleegkundig personeel beschikbaar is om continuïteit van zorg te garanderen, de gronslag van het IC niveau.
Daarnaast moet er overdag een intensivist beschikbaar zijn en moet de directe behandeling van acute circulatoire, respiratoire en luchtweg problemen voldoende aantoonbaar gewaarborgd zijn:
- Op elke IC: een IC-arts binnen 5″
- Op level 1: een in huis beschikbare intensivist tijdens kantooruren
- Op level 1: een consulteerbare intensivist in de avond, nacht en weekend
- Op level 1: een beschikbare intensivist binnen 2 uur daar
- Op level 2/3: een beschikbare intensivist 7/7 dagen, exclusief voor IC
- Op level 2: een beschikbare intensivist in avond en nacht binnen 20″ daar
- Op level 3: een exclusief beschikbare intensivist in avond en nacht binnen 20″ daar
Formatie, omvang, aantallen en bezettingsgraad
Om verschillen in profielen van IC’s te accommoderen zijn er bandbreedtes gesteld voor
formatie, unit-omvang en aantallen.
Bij bepaalde complexe problematiek presteren hoogvolume ziekenhuizen beter dan laagvolume. Waarschijnlijk geldt dit ook voor grotere IC-afdelingen. Maat zijn het aantal bedden en het bezettingspercentage (behandeldagen/bed/jaar) voor normale en voor complexe patienten. Recente suggestie is een cut-off van minimaal 14 ‘high-risk’- patiënten per IC-bed per jaar voor verbeterde kwaliteit van IC-behandeling. Ook een te hoge bezettingsgraad werkt contraproductief. Formatie moet continuiteit borgen. Daarnaast moet de bezettingsgraad op level 2/3 ruimte bieden voor overnames van elders.
Kwaliteitsbeleid
De verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van zorg op een IC-afdeling ligt in handen van de instellingen en beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg zelf. De beste methode voor het optimaliseren van de patiëntenzorg bestaat niet. Wel wordt in alle verschillende benaderingen het systematisch meten, evalueren en verbeteren van de zorgverlening benadrukt. Iedere IC-afdeling heeft daartoe een aantoonbaar functionerend kwaliteitssysteem waarin deze aspecten centraal staan.
Om de kwaliteit van de verleende zorg te kunnen meten en evalueren en te kunnen verbeteren, zijn zogenoemde kwaliteitsindicatoren noodzakelijk. Indicatoren zijn meetbare
elementen van zorg die een indruk geven van de kwaliteit van die zorg.
Richtlijnen over uiteenlopende IC-behandelingen hebben positieve effecten op de uitkomst van IC-patiënten en dienen daarom te worden geïmplementeerd. Processen die aantoonbaar de kwaliteit van zorg op een IC bevorderen, dienen te worden vastgelegd in landelijke richtlijnen en lokale protocollen. Bijvoorbeeld: opname- en ontslagbeleid en transport van IC-patiënten.
Richtlijnen betreffende medisch-inhoudelijke aspecten van ziekten of aandoeningen bij
IC-patiënten waarbij voldoende bewijs in de wetenschappelijke literatuur is gevonden dat
een bepaalde handelswijze de uitkomst bevordert, zouden zo veel mogelijk landelijk moeten worden ontwikkeld en lokaal geïmplementeerd.
Concentratie van zorg, regionalisatie en transport
Concentratie van zorg verlaagt de mortaliteit en vermindert de opnameduur. De werkgroep
pleit er krachtig voor dat alle IC-afdelingen in Nederland participeren in een regionaal zorgnetwerk met de mogelijkheid van (tele)consultatie en met de mogelijkheid tot overname van specifieke patiëntengroepen. De IC-afdelingen van niveau 3 in academische centra hebben een consultatieve en coördinerende functie in een dergelijk regionaal zorgnetwerk. Elke regio dient te kunnen beschikken over een transporteenheid voor IC-patiënten die voldoende uitgerust is en over voldoende geschoold personeel beschikt. Ook hierin vervullen de academische centra een coördinerende rol. Hoe de feitelijke gang van zaken in een regio wordt geregeld, dient uiteindelijk te worden bepaald door een regionaal IC-overleg waaraan alle IC’s in een regio deelnemen. Het is mogelijk dat niet elke regio hierbij een identieke structuur zal krijgen.
Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling dat de coördinerende IC van niveau 3 alle patiënten moet opnemen of moet gaan interfereren in bestaande samenwerkingsverbanden. De nadruk ligt op coördinatie en consultatie. Het overnemen van patiënten is een gezamenlijke taak van de in regioverband werkende IC-afdelingen. Om een goede planning en logistiek binnen een regio mogelijk te maken moet consultatie in een vroeg stadium plaatsvinden. Een IC van niveau 1 is verplicht bij een te verwachten behandelduur van langer dan 72 uur, binnen 24 uur na opname van de betreffende patiënt contact op te nemen met de coördinator van de regio.
Om de afwezigheid van de eigen intensivist(en) (avond, nacht, weekend, vakantie) op te
vangen, maken IC’s van niveau 1 afspraken met naburige IC-afdelingen over consultatieve
diensten. De geconsulteerde intensivist kan ook ondersteunen bij overplaatsing als de
gezondheidstoestand van een patiënt verslechtert of onvoldoende verbetert.
Uitgangspunt is dat werkafspraken tussen ziekenhuizen zowel op managementniveau als
professioneel niveau ervoor zorgen dat de continuïteit van zorg ook wordt gewaarborgd als
de zorgvraag niet kan worden beantwoord door capaciteitsgebrek of complexiteit. De precieze invulling hiervan kan lokaal/regionaal verschillen. Tussen ziekenhuizen zijn vaak al bepaalde verwijspatronen ontstaan. Deze moeten worden geformaliseerd om op regionaal niveau de IC-capaciteit te managen. Zo kan altijd een IC-bed beschikbaar zijn voor de acute patiënt.
Het nastreven van een optimale bezettingsgraad is geen doel op zich, maar er bestaat wel
een relatie tussen de bezettingsgraad en het weigerpercentage.
Regionalisatie is slechts mogelijk wanneer adequate medische begeleiding tijdens het transport van ernstig zieke patiënten goed is geregeld. In principe kunnen de meeste patiënten goed in speciaal daartoe uitgeruste ambulances worden vervoerd. Inzet van een speciaal medisch team verhoogt de veiligheid van het transport van IC-patiënten. Er bestaat geen (juridisch) bezwaar tegen terugplaatsen van IC-patiënten naar het oorspronkelijk verwijzend ziekenhuis als deze patiënt de extra faciliteiten of expertise niet langer nodig heeft
Classificatie van het niveau van IC
