Homeostase: Endocrien

Hypoadrenalisme

Presentatie varieert: van acuut (hyperdynamische hemodynamische instabiliteit) tot chronisch (hypoglycemie, K↑Na↓, algemene malaise, diaree en gewicht verlies)

Diagnostiek:

  • Op IC vaak relatieve insufficiëntie met behandeling op basis van vermoeden
  • Cortisol spiegel
    • 276 nmol/L is suggestief
    • <541 bij MAP<60 is suggestief  voor relatieve insufficiëntie niet bewijzend
    • Er is geen cut off voor relatieve insufficiëntie
    • Ook vrij cortisol (los van binding protein) wordt soms gemeten
  • Korte ACTH reactie test:
    • 250 μg ACTH Bolus
    • Cortisol spiegels vooraf, +30″ en +60″
    • Normaal stijgt Cortisol hierop 248 nmol/L
    • Lagere stijging suggereert relatieve insufficiëntie maar bewijst die niet

DD:

  • Sepsis
  • Bijnier: bloeding, infarct of metastase (long, borst, maag)
  • Iatrogeen: Ethomydaat, Phenytoine, Rifampicine, Ketoconazol

Beleid:

  • ABC, vullen
  • Bij aanhoudende shock binnen 24 uur suppleren
    • Hydrocortison 200-300mg/d
    • Aanhouden zolang in shock of 5-7 dagen waarna afbouwen

Hyperthyreoïdie

Presentatie: aritmie (afib), tachycardie, verwardheid, diaree eventueel met struma of exopthalmus

Diagnostiek: TSH (normaal pleit tegen, verlaagd dan T3 en T4 ter bevestiging en quantificatie) overigens zijn T3 en T4 op IC bij verlaagde eiwit binding laag (hoog T4 is suggestief voor hyperthyreoidie)

DD:

  • Autonome schildklier: adenoom, multinodulair struma)
  • Geïnduceerde schildklier:
    • Graves (autoimmuun TSHreceptor activatie, familiair, vooral vrouwen)
    • Hypofyse tumor
  • Extern: Medicamenteus of ovarium tumor
Beleid:
  • Causaal
  • β-Blockers (sympotomatisch begin omdat schildklier block weken duurt)
  • Thionamides
    • Bij Thyroid storm Propylthiouracis, PTU: 200mg po elke 4 uur (blokt conversie naar T3 en T4), in combinatie met Corticosteroiden
  • Radioactief jodium (langzame schilklierweefsel destructie)
  • Jodium preparaten (SSKI, Lugol, Oraal contrast
Hypothyreoïdie

Presentatie: hypotherm, bradycard, verminderd bewust en pleurale/pericardial effusie en specifiek: macroglossie en periorbitaal oedeem

Myxoedeem coma: hypotensie, hypoterm, hypoventilatie, hypoglygemie, hyponatriemie met 70-80% mortaliteit

Diagnostiek: zowel TSH als T4 (TSH stijgt spontaan bij acuut zieken)

DD:

  • Primair:
    • Schilklier weefsel dysfunctie: auto-immuun, radioactief jodium, amyloidose
    • Schildklier synthese dysfunctie: Jodium tekort, Lithium, Amiodarone, congenitaal
  • Secundair: Hypofyse/hypothalamus dysfunctie

Beleid:

  • Oraal: 1.5 μg/kg/dag T4
  • Bij het ernstige Myxoedeem coma iv, igv lab delay behandelen met Corticosteroiden en:
    • T4 500 μg laden en 50-100 μg/dag
    • of T3 10-25 μg laden en 3dd5-10 μg
    • Cave: hierbij zijn vasoactiva ineffectief maar wel sterk aritmogeen

[terug naar PACT overzicht]

Print Friendly, PDF & Email